پاندمی کرونا (فرصت یا تهدید در صنعت پست و لجستیک)
تاثیرکرونا برکسبوکار و تجارت
امروزه دنیا با تجربه جدیدی از هماوردی و نبرد مواجه میباشد. نبرد با ویروسی که صاحبنظران، آن را با جنگ جهانی دوم مقایسه کرده و معتقدند در قریب به یک صد سال گذشته بشر هرگز با چنین اتفاقی مواجه نبوده است.
نکته حائز اهمیت این است که شاید ویروس کرونا نتواند درمقایسه با جنگ جهانی دوم از جنبه تلفات بهویژه در مقیاس آمارکشتههای اعلام شده تا به امروز برابری نماید، اما به جرات میتوان ادعا نمود که این ویروس وحشی و افسارگسیخته که خوانده یا ناخوانده بودن آن هنوز در هالهای از ابهام قرار دارد، به لحاظ فراگیری و درگیر شدن همه انسانهای کره خاکی که به وسعت جغرافیای جهان رقم خورده است، میتواند از موارد نادر تلقی و رتبه نخست اتفاقات قرنهای گذشته را به خود اختصاص دهد. از زاویههای دیگر میتوان گفت ویروس سرسخت کرونا که سلامت و جان انسانها را نشانه گرفته و همه ابعاد زندگی و زیستبوم او را تحت تاثیر قرار داده است، اگرچه در مقایسه با جنگهای نظامی ازسپاه، ادوات سنگین، تجهیزات و فرماندهان نظامی برخوردار نبوده، در عین حال و در کمال بیوزنی و اختفا، تمام قد به همه عرصههای زندگی تاخته است. از این منظر میتواند رویداد بینظیر تاریخ قلمداد گردد، که علیرغم انسجام جهانی و تلاشهای همگانی، درمان و چارهای برای مقابله با آن حداقل تا به امروز یافت نگردیده و کماکان باسرعت، حدت و شدت بر زندگی آدمیان میتازد.
خوشبختانه باتوجه به تغییرات تکنولوژیکی که مقارن با پایان عصر صنعتی درنیمه دوم قرن بیستم اتفاق افتاد و همگرایی امواج حوزه ارتباطات و اطلاعات با وسایل و تجهیزات ارتباطی به ویژه حدوث و ظهور اینترنت، ورود به عصر دیجیتال محقق گردید. به شکلی که تغییرات شگرفی در سبک زندگی ایجاد و اینک به جرات میتوان ادعا نمود که این تغییرات بهویژه در دهه اخیر با کل تغییرات رفتاری بشر در طول تاریخ برابری نموده و با شتابی وصف ناپذیر درحال دگرگونی و تغییر است. درسایه سار این دستاوردها میتوان گفت رویاهای دیرینه انسانهای گذشته یکی پس از دیگری محقق و تقریبا یافتههای بشر از وسعت زمان گذشته و به تکامل در لحظه رسیده است و همچنان این مرز بیپایان چون موجی فعال درحال تکوین میباشد. به تبع تغییرات حاصله در سبک زندگی مورد اشاره، محیط زندگی نیز دستخوش تغییرگردیده و نظم و نظام جدیدی حاصل آمده که نتیجه آن رویش یک نظام اخلاقی جدید مبتنی بر عضویت دریک نظام تکنولوژیک است. به نحوی که صاحبنظران عقیده دارند انسان امروز به عنوان جزئی از تکنولوژی زندگی میکند، لیکن جهتدهی به این تکنولوژی از محورهای اساسی است که بایستی هوشمندانه در راستای تعالی و بهبودکیفیت زندگی موردتوجه قرارگیرد.
علیایحال با توجه به آنچه فوقا مرور شد و صرفنظر از جنبههای مخرب و صحنههای دلخراش و حزنانگیزی که کرونا برای جان انسانها رقم زد، موجب گردید تا جهانیان یکبار دیگر به رویدادهای پیرامون خود با نگاهی ویژه پرداخته و بپذیرندکه غیر ازحوادث و بلایای طبیعی که گاه و بیگاه درگوشه و کنار دنیا رخ داده و زندگی بخشی از انسانها را مورد تهدید قرار میدهد، به مراتب تهدیدهای جدیتر و مخربتر نیز وجود دارند که مقابله با آنها نیازمند عزم و انسجام فراملی و بلکه جهانی است.
همچنین در این رخداد بزرگ و تهدید پرهزینه برای اقتصاد جهان و سلامت انسانها، یکبار دیگر قدرت عصر دیجیتال به رخ جهانیان کشیده شد، که اگر بهرهگیری ازتکنولوژیهای ارتباطی درجهت اطلاعرسانی سریع، بسترهای فنی در عرصه تجارت الکترونیک و دسترسی سهل و آسان به کالا و خدمات فراهم نبود، بشر امروز با فاجعهای به مراتب شدیدتر مواجه میگردید که یقینا قدرت تخریب آن از آنچه امروز شاهدش بودیم، سختتر وشدیدتر مینمود.
حال اگر فرصتهای ایجاد شده درعرصه اقتصاد مورد توجه قرار گیرد، بیش از گذشته متوجه خواهیم شد که تمامی امور زندگی ما بایستی از باورهای سنتی و غلط فاصله گرفته و ضمن مانوس شدن با فناوریهای نوین، بازنگری جدی در ارتباطات، بهداشت و امورپزشکی، آموزش، محیط زیست، ترافیک و دغدغههای شهری بهویژه کسب وکارها، فعالیتها و جنبههای زندگی بیش از گذشته صورت پذیرد.
کرونا علاوه بر موارد فوق، رویکرد جدیدی را به نمایش گذاشت و باعث شد متوجه شویم علیرغم تمام داشتههای زیاد، در بسترسازی برای حملونقل و امر لجستیک و توزیع، آنچنان که میبایست آمادگی مواجهه با بحرانهای بزرگی چون آن را نداشتیم؛ چرا که شاهد رفتارهای نامناسب در فروشگاهها توسط شهروندان در نقاط مختلف جهان بودیم. کرونا نشان داد که بسیاری از کسبوکارهای سنتی که برای همنوایی و همخوانی با تکنولوژی آمادگی لازم را نداشتند و با بحران و کسادی مواجه گردیدند. برعکس کسب وکارهای اینترنتی توانستند از فرصتهای بینظیر کرونا نظیر قرنطینه و فاصلهگذاری اجتماعی بهره گرفته و به رشد قابل توجهی درحوزههای کسب وکار دست یابند که علاوه بر منفعت فردی یا سازمانی، جامعه نیز از مواهب آن به خصوص در بهرهگیری از فرصتهای برابر برای دستیابی به کالا و خدمات برخودار گردید که نوعا میتوان به جلدهایی از تحقق عدالت اجتماعی در این زمینه اشاره نمود. مضافا آنکه درسطحی فراتر دستاوردهای ملی و فرا ملی نیز به دست آمد که به جهت تقلیل و کاهش رفتوآمدها و تماسهای فیزیکی، از آلودگی بیشتر افراد که هزینههای اجتماعی را افزایش و سلامت افراد را به مخاطره میانداخت جلوگیری نمود و موجب تقلیل هزینههای ملی و خسارتهای بیشتر انسانی شد.
نتیجه آنکه کسبوکارهای حال حاضر و آتی بایستی هرچه بیشتر با فناوری تلفیق، تا به گفته بیلگیتس از زوال و نابودی در امان باشند و درکنار آن شبکههای حمل و نقل، لجستیک و توزیع و در مجموع بسترها و زیرساختهای زنجیره تامین، تقویت گردد، تا فروشندگان بتوانند با سرمایهای به مراتب کمتر در مقایسه با ایجاد فروشهای حضوری و سنتی، از فرصتهای بازارهای وسیع و گسترده در فضای مجازی برخوردار شوند. در مقابل خریداران نیز در یک فضای رقابتی به جستجوی کالاها پرداخته و از انتخابهای بهتر با هزینه متناسب نیز بهرهمند شوندکه در این راستا نقش بیبدیل پست اول در تجمیع امکانات فعالان پستی و یا راه اندازی شبکههای تخصصی جمعآوری و توزیع دقیق و میزبانی وب درفضای مجازی برای ساماندهی این امر خطیر که از توصیههای موکد اتحادیه جهانی پست به عنوان یکی از ارکان اصلی سازمان ملل برای بازیگران صنعت پست نیز میباشد، حائز اهمیت ویژه خواهد بود، که ضرورت دارد توجه جدی به آن معطوف گردد.
به قول حافظ؛ باید گل برافشاند و می در ساغر انداخت و با طرحی نو فلک را سقف بشکافت. عقب گرد تقاضا برای تولیدات شرکتها، با بیکاری بخش بزرگی از کار گران وکارکنان آنها و کاهش رشد اقتصادی کشورها مساوی است. بیماری کرونا بسیاری از صنایع را به تعطیلی کامل کشانده و بخشی از صنایع را به رکود مطلق رسانده؛ مثلا صنعت گردشگری که شرکتهای بزرگ خسارت دیده و شرکتها و تولیدات کوچکتر ورشکسته شدند، اما در این مقابل با توجه به کشیده شدن برخی فعالیتهای اداری و تجاری به منازل و محیطهای محدود، باعث رونق برخی کسبوکارها شده است. خریدها و کسبوکارهای اینترنتی دارای رونق بالایی شده، غول تجاری آمازون در حالی که اکثر شرکتها نسبت به اخراج کارکنان خود اقدام میکنند، به جذب نیروی کار برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده مصرفکنندگان آنلاین پرداخته است و تنها در آمریکا صد هزار نیروی تازه برای سرویسدهی به این حجم بالای درخواستها استخدام میشوند. با توجه به تعطیلی و ورشکستکی برخی شرکتها و کسبوکارها، شرکتهایی مثل آمازون حتی سود بیشتری میبرند و نیروی جدید هم برای توسعه کسبوکار جذب میکنند. زیرا با توسعه کرونا، فروش و درخواستهای بسیار بالا رفته و مشتریان خریدهای اینترنتی از فروشگاها را بر خریدهای حضوری ترجیح دادند. جالب است که آمازون با توجه به رشد کرونا و افزایش خریدهای اینترنتی در اروپا و کانادا و امریکا، قصد دارد حقوق پرسنل خود را افزایش دهد. در حال حاضر حقوقها ساعتی 15 دلار بوده که قرار هست 2 دلار افزایش یابد. آمازون به کارکنان هتلها، آژانسهای مسافرتی و رستورانها اعلام کرده که میتوانند به طور موقت به استخدام این شرکت در آیند تا این بحران از بین برود، کاری که از دست شرکتی بر نمیآید. شرکتهای پلتفرمی میتوانند با راهاندازی کمپینهای ارایه خدمات به افراد و تولیدیها ضمن توسعه کسبوکار خود، به نوعی در خدمت فروشندگان و مصرفکنندگان باشند. درنتیجه باید توجه کرد که با تغییر شکل نوع زندگی و فعالیتهای ادرای و تغییر نوع درخواست نیازمندیها، باید نحوه ارایه خدمت به این نوع نیازها نیز تغییر کند.